Hoe werkt online therapie met een online psycholoog?

Online therapie en de rol van de online psycholoog zijn niet meer weg te denken uit de geestelijke gezondheidszorg. Dankzij technologische vooruitgang en de coronapandemie, die dit proces flink heeft versneld, is het aantal digitale behandelingen voor psychische klachten de afgelopen jaren enorm gegroeid. Wist je dat in 2023 meer dan 30% van de eerstelijns psychische zorg in Nederland online werd aangeboden?

Maar wat is online therapie precies? Wat maakt het anders dan gesprekken op locatie? Is het net zo effectief als face-to-face behandelingen? En hoe vind je een betrouwbare online psycholoog? In deze blog krijg je antwoord op al deze vragen. We delen feiten, cijfers, vergelijkingen en praktische tips voor iedereen die overweegt om online therapie te volgen. De nadruk ligt op begeleiding door een online psycholoog, de verschillende therapievormen, kosten, veiligheid en of het bij jou past.

Wat is online therapie?

Online therapie, ook bekend als e-therapie, internettherapie of digitale therapie, is een vorm van psychologische begeleiding die je via het internet ontvangt. Dit kan op verschillende manieren, zoals via chat, e-mail, telefoon, videogesprekken of beveiligde platforms. De behandelaar is altijd een gekwalificeerde professional, zoals een psycholoog, psychotherapeut of coach. Net als bij traditionele therapie worden dezelfde behandelmethodes, plannen en strikte privacyrichtlijnen gevolgd, zodat je verzekerd bent van professionele en veilige zorg.

Online therapie heeft een snelle ontwikkeling doorgemaakt. Waar het vroeger vooral tekst gebaseerd was, is beeldbellen (videogesprekken) tegenwoordig de meest gebruikelijke en persoonlijke vorm eventueel aangevuld met zelfhulpmodules.

Wat zijn de voordelen van online therapie ten opzichte van traditionele therapie?

• Laagdrempelig: Het wordt makkelijker om hulp te zoeken. Je hoeft niet te reizen, geen tijd door te brengen in een wachtkamer, en het stigma van ‘ergens naartoe gaan voor psychische hulp’ verdwijnt. Vanuit het comfort van je eigen huis in gesprek gaan voelt voor velen prettiger.

• Toegankelijk en flexibel: Je kunt therapie volgen vanaf elke locatie – thuis, op reis of zelfs in het buitenland – en vaak op tijden die jou het beste uitkomen. Dit is ideaal voor mensen met een beperking of jonge ouders, omdat logistieke obstakels wegvallen.

• Snelle start: Waar je bij traditionele therapie soms maanden moet wachten, kun je bij online therapie vaak binnen een aantal weken of sneller terecht.

• Ruimere keuze: Je bent niet beperkt tot hulpverleners in je eigen regio. Hierdoor kun je een psycholoog kiezen die qua aanpak, specialisatie of persoonlijkheid het beste bij je past, wat de kans op succes vergroot.

• Comfort en privacy: Veel mensen voelen zich veiliger en meer op hun gemak in hun eigen omgeving. Dit zorgt ervoor dat gesprekken sneller op gang komen en je dieper durft te gaan. Bovendien biedt het praktische privacy, bijvoorbeeld als je niet wilt dat - anderen weten dat je hulp zoekt.

• Kostenbesparend: Geen reiskosten, parkeerkosten of verloren tijd door reizen.

• Efficiënt gebruik van tijd: Online sessies zijn vaak compacter en directer, omdat er minder afleiding of smalltalk is.

• Betere continuïteit: Verhuizingen of vakanties hoeven geen reden te zijn om de therapie te onderbreken. De sessies kunnen gewoon doorgaan.

Met al deze voordelen biedt online therapie een toegankelijke en effectieve manier om psychologische hulp te ontvangen.

Hoe werkt een online psycholoog en wat kan ik verwachten tijdens een sessie?

Het proces begint met een online aanmelding. De eerste sessie is een intakegesprek. Hierin bespreek je samen met de online psycholoog wat er speelt, welke klachten je hebt, wat je doelen zijn en welke behandelvorm het beste bij je past.

Zo werkt het verder:

• Sessies op jouw manier: De gesprekken vinden plaats via beeldbellen. Je ontvangt een link naar een beveiligde (AVG-conforme) omgeving.

• Geen gedoe met software: je direct deelnemen via je smartphone, tablet of laptop, zonder dat je iets hoeft te installeren of downloaden.

• Samen doelen stellen: Tijdens de sessies bespreek je met de behandelaar je belangrijkste hulpvragen. Op basis daarvan stel je doelen en wordt een behandelplan gemaakt.

• Oefeningen voor thuis: Regelmatig krijg je opdrachten mee, zoals schrijfopdrachten, gedragsexperimenten of het bijhouden van een stemmingsdagboek. In de volgende sessie bespreek je wat je hebt ontdekt.

• Flexibele frequentie: De sessies worden afgestemd op jouw behoeften. Sommige platforms bieden ook chatondersteuning tussen de sessies door.

Is online therapie even effectief als face-to-face therapie?

Uit veel onderzoeken blijkt dat online therapie voor veel psychische klachten net zo effectief is als face-to-face behandelingen. Vooral bij klachten zoals depressie, angststoornissen, posttraumatische stress, burn-out en paniekaanvallen worden vergelijkbare resultaten behaald. Daarnaast geven cliënten vaak aan dat ze zich online makkelijker durven openstellen, wat het effect van de therapie kan versterken.

Wanneer is online therapie minder geschikt?

Voor complexe psychiatrische aandoeningen, zoals ernstige suïcidaliteit, psychoses of dissociatieve stoornissen, is volledige online therapie vaak minder geschikt. In zulke gevallen wordt meestal een reguliere of blended behandeling aanbevolen, waarbij online en face-to-face sessies worden gecombineerd.

Welke vormen van online therapie zijn beschikbaar?

Bijna alle evidence-based behandelmethoden kunnen tegenwoordig online worden aangeboden. Hier zijn enkele veelgebruikte therapievormen:

• Cognitieve gedragstherapie (CGT): Deze therapie richt zich op het doorbreken van negatieve denkpatronen en gedragingen. CGT is wereldwijd de meest onderzochte vorm van psychotherapie en blijkt ook online zeer effectief.

• EMDR: Voor het verwerken van traumatische gebeurtenissen. Online EMDR wordt steeds vaker toegepast, vaak via videobellen en interactieve technieken.

• Acceptance and Commitment Therapy (ACT): Deze therapie helpt je om psychische klachten te accepteren en te werken aan een waardevol leven, ondanks de uitdagingen.

• Oplossingsgerichte therapie: Een kortdurende therapievorm die zich richt op het vinden van haalbare en positieve oplossingen voor je problemen.

• Psycho-educatie: Informatieve modules en lessen die je leren omgaan met je klachten. Dit wordt vaak aangeboden als onderdeel van zelfhulpmodules.

• Schematherapie: Gericht op het doorbreken van diepgewortelde patronen die vaak met behulp van bovengenoemde therapievormen onvoldoende behandeld zijn.

• Relatietherapie en gezinstherapie: Veel stellen en gezinnen kiezen voor online sessies vanwege het gemak en de flexibiliteit.

  
  

Daarnaast zijn er tal van zelfhulpmodules beschikbaar, waarin online opdrachten worden gecombineerd met online gesprekken. Zo is er altijd een aanpak die bij jouw situatie past.

Hoe veilig is het om online therapie te volgen via een psychotherapeut?

De kosten van online therapie verschillen per aanbieder, het type behandeling en of je een verwijsbrief van de huisarts hebt. Kies je voor een traject binnen de basis-GGZ bij een BIG-geregistreerde behandelaar én met een verwijzing van de huisarts? Dan wordt online therapie meestal (deels of volledig) vergoed vanuit de basisverzekering. Houd hierbij wel rekening met je eigen risico.

Zelf betalende trajecten, bijvoorbeeld zonder diagnose of verwijsbrief, worden doorgaans niet vergoed. Het is daarom belangrijk om vooraf duidelijkheid te krijgen over de kosten, zodat je niet voor verrassingen komt te staan.

Hoe vind je een betrouwbare online psycholoog?

• Controleer de registratie: Een gekwalificeerde online psycholoog is BIG-geregistreerd en/of lid van een erkende beroepsvereniging zoals het NIP, NVP of NVVP.

• Kijk naar specialisaties: Kies een behandelaar die ervaring heeft met jouw specifieke klachten, zoals depressie, angst, trauma of relatieproblemen.

• Let op beveiliging: Zorg ervoor dat de aanbieder een duidelijk privacy beleid heeft en gebruikmaakt van beveiligde behandelmethoden.

Met deze stappen kun je een betrouwbare online psycholoog vinden die bij jouw behoeften past.

Voor welke klachten is online therapie geschikt?

Online therapie kan effectief zijn voor een breed scala aan klachten binnen de basis-GGZ, zoals:

• Depressie (mild tot matig): Stemmingsproblemen en motivatie kunnen goed digitaal worden aangepakt.

• Angststoornissen: Geschikt voor sociale angst, paniekstoornissen en fobieën.

• Burn-out en stressklachten: Met focus op balans, zelfzorg en herstel.

• Rouw- en verliesverwerking: Zowel individueel als in groepsverband via online platforms.

• Lichte tot matige trauma’s: Behandelingen zoals online EMDR en CGT worden hiervoor vaak ingezet.

• Dwangklachten (OCD): Exposure-oefeningen kunnen effectief worden uitgevoerd in een digitale setting.

• Onzekerheid, faalangst en perfectionisme: Online zelfhulpmodules zijn een goede eerste stap.

• Relatieklachten: Relatietherapie kan via online gesprekken, waarbij beide partners eventueel op afstand deelnemen.

Voor ernstige psychiatrische aandoeningen, zoals suïcidaliteit of complexe problematiek, wordt meestal gekozen voor face-to-face gesprekken of blended trajecten met intensieve begeleiding. Twijfel je of jouw klachten geschikt zijn voor online therapie? Overleg dan altijd met je huisarts of de aanbieder.

Waar moet je op letten bij het kiezen van online therapie?

• Registratie en bekwaamheid: Zorg ervoor dat je kiest voor een geregistreerde psycholoog of psychotherapeut, bijvoorbeeld met een BIG-registratie of lidmaatschap van het NIP, NVP of NVVP.

• Beveiliging: Kies alleen voor aanbieders die werken met een streng beveiligd en privacyproof platform. Vermijd open platforms zoals Zoom of Skype.

• Duidelijke behandelafspraken: Maak samen heldere afspraken over zaken zoals bereikbaarheid, de duur van de sessies, kosten en eventuele huiswerkopdrachten.

• Expertise: Kies een behandelaar die ervaring heeft met jouw specifieke klachten en een aanpak biedt die bij jou past.

Met deze punten in gedachten kun je een weloverwogen keuze maken voor een online therapietraject dat aansluit bij jouw behoeften.

De toekomst van online therapie

Online therapie zal de komende jaren alleen maar verder groeien. Met de voortdurende ontwikkeling van technologie worden platforms steeds gebruiksvriendelijker. Innovaties zoals virtual reality (VR) en kunstmatige intelligentie (AI) vinden ook hun weg naar de geestelijke gezondheidszorg. Dit biedt meer maatwerk, flexibiliteit en toegankelijkheid.

Conclusie: Is online therapie iets voor jou?

Online therapie is een volwaardige, laagdrempelige en flexibele optie die bewezen effectief is voor de meeste lichte tot matige psychische klachten. Dankzij digitale innovaties is het een serieuze en gelijkwaardige keuze naast traditionele face-to-face therapie.

Het belangrijkste is om een gekwalificeerde en betrouwbare online psycholoog of psychotherapeut te kiezen. Zorg voor een veilige en rustige omgeving en bespreek samen wat het beste bij jou past. Benieuwd naar jouw mogelijkheden? Neem contact op via het contactformulier op de website en ontdek of online therapie jou kan helpen bij herstel en persoonlijke groei.